Làm thế nào để giúp con thích nghi khi chuyển từ trường công sang trường quốc tế?
- Sự khác biệt giữa trường công lập và trường quốc tế
- Tâm lý của trẻ khi chuyển từ trường công sang trường quốc tế
- Phụ huynh có thể làm gì để giúp trẻ thích nghi với việc chuyển trường
- Những sai lầm phụ huynh thường mắc khi giúp con chuyển môi trường học
- VAS – Đồng hành cùng trẻ và ba mẹ trong hành trình mới
- Kết luận
Chuyển trường là một bước ngoặt lớn trong hành trình học tập của mỗi đứa trẻ. Đặc biệt, việc chuyển từ trường công sang môi trường quốc tế không chỉ thay đổi cách học mà còn là thay đổi toàn diện về tư duy, giao tiếp và văn hóa học đường. Nhiều phụ huynh kỳ vọng con mình sẽ được tiếp cận với chương trình học tiên tiến, môi trường hiện đại, giáo viên tận tâm… Tuy nhiên, sự khác biệt quá lớn cũng có thể khiến trẻ gặp nhiều khó khăn trong việc thích nghi.
Vậy làm thế nào để hành trình chuyển tiếp này trở nên nhẹ nhàng và hiệu quả? Bài viết dưới đây sẽ giúp phụ huynh hiểu rõ hơn về các khía cạnh khác biệt, tâm lý của trẻ, cũng như các giải pháp thực tiễn để giúp con hòa nhập nhanh chóng trong môi trường quốc tế.
1. Sự khác biệt giữa trường công lập và trường quốc tế
Khi lựa chọn cho con chuyển từ trường công lập sang môi trường quốc tế, điều đầu tiên phụ huynh cần làm là hiểu rõ những điểm khác biệt then chốt giữa hai hệ thống giáo dục.
1.1. Môi trường học tập – từ truyền thụ kiến thức sang phát triển kỹ năng
Tại trường công lập, học sinh chủ yếu tiếp nhận kiến thức từ giáo viên theo hình thức truyền thống, chú trọng học thuộc lòng và luyện thi. Trong khi đó, môi trường quốc tế ưu tiên sự tương tác, thực hành và phát triển toàn diện kỹ năng cá nhân như tư duy phản biện, giao tiếp, hợp tác và sáng tạo. Lớp học thường được thiết kế linh hoạt, học sinh có không gian thể hiện ý kiến và tự chủ trong học tập.
Môi trường quốc tế khuyến khích trẻ phát triển toàn diện cả tri thức lẫn kỹ năng
1.2. Phương pháp giảng dạy – từ học thuộc sang học qua trải nghiệm
Giáo viên trường quốc tế thường đóng vai trò như người hướng dẫn, khơi gợi và đồng hành cùng học sinh khám phá tri thức. Thay vì chỉ dạy theo sách giáo khoa, họ sử dụng các phương pháp hiện đại như học dự án, thảo luận nhóm, thực nghiệm… giúp học sinh “học đi đôi với hành”, phát triển tư duy sáng tạo và giải quyết vấn đề thực tế.
Trẻ sẽ được học thông qua các hoạt động thực tế trong môi trường quốc tế
>>> Xem thêm: 8 phương pháp học tập hiệu quả cho trẻ khi chuyển sang môi trường quốc tế
1.3. Cách đánh giá học sinh – điểm số hay năng lực toàn diện
Trong khi trường công đặt nặng thành tích học tập dựa vào điểm số thì các trường quốc tế đánh giá năng lực học sinh dựa trên nhiều tiêu chí như sự tiến bộ cá nhân, kỹ năng mềm, tinh thần học tập, mức độ tham gia và khả năng hợp tác. Nhờ vậy, học sinh không bị áp lực thi cử mà thay vào đó được phát triển đúng với thế mạnh riêng.
1.4. Vai trò của giáo viên và sự tham gia của phụ huynh trong quá trình học
Giáo viên trong trường quốc tế thường là người bạn đồng hành, quan sát và hỗ trợ học sinh trong suốt quá trình phát triển. Phụ huynh cũng được khuyến khích tham gia sâu vào hoạt động học tập, định hướng cùng con thông qua các buổi hội thảo, báo cáo tiến độ, hoạt động ngoại khóa, tạo sự liên kết chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường.
Giáo viên luôn được coi như người mẹ thứ hai của bé
2. Tâm lý của trẻ khi chuyển từ trường công sang trường quốc tế
Chuyển môi trường học không chỉ đơn giản là đổi chỗ ngồi hay thay đồng phục. Với trẻ, đây là một thay đổi lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến cảm xúc, sự tự tin và động lực học tập. Thay đổi ngôn ngữ, phương pháp giảng dạy, bạn bè và cả thói quen hàng ngày có thể khiến trẻ cảm thấy hoang mang, thậm chí khủng hoảng nếu không được chuẩn bị và hỗ trợ đúng cách.
2.1. Ít nói, rụt rè, mất tự tin vì rào cản ngôn ngữ
Đối với nhiều học sinh chuyển từ trường công sang trường quốc tế, đặc biệt là những em chưa có nền tảng tiếng Anh vững chắc, ngôn ngữ chính là rào cản đầu tiên và lớn nhất. Việc phải nghe giảng, đọc tài liệu, làm bài tập và thậm chí giao tiếp hàng ngày bằng tiếng Anh khiến trẻ dễ rơi vào trạng thái e ngại, sợ mắc lỗi hoặc không dám nói.
Không ít học sinh dù giỏi tiếng Anh trong lớp học thêm nhưng lại lúng túng khi phải sử dụng tiếng Anh trong tình huống thực tế ở trường quốc tế. Sự ngại ngùng này kéo dài có thể khiến trẻ trở nên thu mình, giảm hứng thú học tập và đánh mất sự tự tin vốn có.
2.2. Nhớ bạn cũ, khó làm quen bạn mới
Ở độ tuổi tiểu học hoặc đầu cấp THCS, tình bạn đóng vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần của trẻ. Khi chuyển trường, việc rời xa nhóm bạn cũ quen thuộc và phải bắt đầu lại với những gương mặt lạ lẫm trong môi trường mới có thể khiến trẻ cảm thấy cô đơn, lạc lõng.
Nếu không được hỗ trợ để làm quen, tạo kết nối, nhiều trẻ sẽ chọn cách thu mình, ít tham gia hoạt động nhóm, ngại giao tiếp. Đặc biệt, nếu các bạn mới đã quen học môi trường quốc tế từ lâu, sự khác biệt trong văn hóa ứng xử hoặc ngôn ngữ càng khiến trẻ khó hòa nhập.
Cần tạo thêm cho bé cơ hội làm quen với các bạn mới
2.3. Lo lắng không theo kịp chương trình và cách học mới
Khác biệt trong phương pháp giảng dạy cũng là một thách thức lớn. Trong khi trường công thường chú trọng lý thuyết và luyện thi, thì môi trường quốc tế lại đề cao tư duy phản biện, khả năng trình bày ý kiến và làm việc nhóm. Điều này khiến nhiều học sinh chuyển trường cảm thấy "đuối" hoặc bị tụt lại phía sau.
Việc phải làm bài thuyết trình bằng tiếng Anh, tham gia dự án nhóm, viết bài luận hay đọc sách tham khảo có thể khiến trẻ cảm thấy áp lực, đặc biệt là khi chưa quen với cách học chủ động. Lo sợ bị điểm kém, bị đánh giá thấp hoặc không bắt kịp bạn bè sẽ tạo nên tâm lý căng thẳng, mất định hướng trong học tập.
3. Phụ huynh có thể làm gì để giúp trẻ thích nghi với việc chuyển trường
Dù môi trường quốc tế mang đến nhiều cơ hội phát triển, nhưng sự thay đổi đột ngột cũng có thể khiến trẻ cảm thấy choáng ngợp. Trong giai đoạn nhạy cảm này, vai trò của phụ huynh không chỉ là người đưa đón mà còn là người bạn đồng hành, người lắng nghe và là chiếc cầu nối giữa con với ngôi trường mới. Một chiến lược đồng hành đúng đắn có thể tạo nên khác biệt rất lớn cho quá trình thích nghi của trẻ.
3.1. Chuẩn bị tâm lý cho trẻ trước khi chuyển trường
Đừng đợi đến ngày nhập học mới nói với con về chuyện chuyển trường. Trẻ cần thời gian để tiếp nhận và làm quen với ý tưởng này. Hãy trò chuyện sớm và cởi mở, giải thích lý do vì sao ba mẹ chọn môi trường mới, những điều thú vị đang chờ đón và cả những thử thách con có thể gặp phải.
Cha mẹ nên đưa trẻ tham quan trường mới trước ngày nhập học, giới thiệu về lớp học, thư viện, sân chơi… Việc nhìn thấy hình ảnh cụ thể sẽ giúp con bớt mơ hồ và cảm thấy an tâm hơn. Nếu có thể, hãy cho con gặp gỡ giáo viên chủ nhiệm hoặc một vài bạn học cùng lớp để xây dựng cảm giác thân thuộc ngay từ đầu.
Tham gia các buổi tham quan trường để bé có cái hình khách quan nhất về ngôi trường mới
3.2. Đồng hành cùng trẻ trong giai đoạn đầu
Tuần đầu tiên luôn là thời điểm nhạy cảm. Trẻ có thể háo hức, nhưng cũng có thể lo lắng, mệt mỏi và hụt hẫng. Phụ huynh cần dành thời gian để theo sát cảm xúc của con mỗi ngày. Một vài câu hỏi nhẹ nhàng như “Hôm nay con học gì thú vị?”, “Có gì khiến con cảm thấy vui hay khó chịu không?” có thể mở ra những chia sẻ chân thật từ trẻ.
Ngoài ra, phụ huynh có thể nhờ giáo viên hỗ trợ quan sát, ghi nhận những biểu hiện tâm lý và báo lại sớm nếu có dấu hiệu bất thường. Sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà và trường sẽ giúp phát hiện vấn đề kịp thời và có giải pháp hỗ trợ hiệu quả.
3.3. Cùng trẻ phát triển khả năng ngoại ngữ tại nhà
Nếu ngôn ngữ là rào cản khiến trẻ e dè trong môi trường quốc tế, hãy bắt đầu tháo gỡ từ chính mái ấm gia đình. Không cần tạo áp lực, cha mẹ có thể cùng con xem phim hoạt hình tiếng Anh, đọc truyện song ngữ, chơi trò chơi từ vựng hoặc đơn giản là giao tiếp bằng một vài câu tiếng Anh cơ bản trong sinh hoạt hàng ngày.
Đôi khi, việc thấy ba mẹ cũng đang “học” cùng mình khiến trẻ cảm thấy được đồng hành, không còn sợ hãi. Từ đó, con sẽ tự tin hơn khi dùng tiếng Anh trong lớp và dần bắt kịp bạn bè.
>>> Xem thêm: Nên cho trẻ học tiếng Anh từ lúc mấy tuổi?
3.4. Tạo cơ hội cho trẻ giao tiếp và kết bạn mới
Giao tiếp là chìa khóa để trẻ hòa nhập. Phụ huynh có thể khuyến khích con tham gia các câu lạc bộ, lớp học ngoại khóa hoặc sự kiện của trường để mở rộng mối quan hệ. Nếu có điều kiện, hãy tổ chức những buổi gặp mặt nhỏ tại nhà với một vài bạn cùng lớp để con có không gian giao lưu trong môi trường thân thiện, thoải mái.
Đặc biệt, hãy khen ngợi con khi con chủ động làm quen, giúp đỡ bạn mới hay tham gia vào hoạt động nhóm – những tín hiệu tích cực cho thấy con đang từng bước thích nghi.
Có thể khuyến khích trẻ tham gia các cuộc thi, các câu lạc bộ để làm quen với môi trường mới và những người bạn mới
3.5. Khuyến khích con tự lập và chủ động hơn trong học tập
Môi trường quốc tế đề cao tính tự chủ. Vì vậy, phụ huynh nên tập cho con biết cách tự chuẩn bị đồ dùng học tập, tự kiểm tra thời khóa biểu, tự quản lý thời gian làm bài và ôn luyện. Đừng làm thay con, hãy hướng dẫn con cách tự làm.
Một cách đơn giản nhưng hiệu quả là cùng con lập kế hoạch học tập theo tuần, treo bảng kế hoạch tại nơi học và giúp con kiểm tra tiến độ hằng ngày. Sự chủ động này không chỉ giúp con học tốt hơn mà còn cảm thấy bản thân có năng lực, từ đó thêm tự tin trong môi trường mới.
>>> Xem thêm: Kỹ năng sống cho trẻ tiểu học mà ba mẹ nên hướng dẫn càng sớm càng tốt
4. Những sai lầm phụ huynh thường mắc khi giúp con chuyển môi trường học
Dù xuất phát từ tình yêu thương và mong muốn con phát triển tốt hơn, nhưng không ít phụ huynh lại vô tình gây áp lực, khiến việc chuyển từ trường công sang môi trường quốc tế trở thành gánh nặng tâm lý cho trẻ. Việc nhận diện và điều chỉnh kịp thời những sai lầm này là chìa khóa giúp hành trình thích nghi của con diễn ra nhẹ nhàng và hiệu quả hơn.
4.1. So sánh con với học sinh khác
“Bạn A học trường quốc tế từ nhỏ mà giỏi thế kia…”, “Con phải cố gắng để bằng bạn B chứ…” – những câu nói tưởng chừng vô hại này lại có thể đâm sâu vào sự tự tin của trẻ. So sánh chỉ khiến trẻ cảm thấy mình luôn thua kém, bị phán xét và không được công nhận nỗ lực cá nhân.
Mỗi đứa trẻ có xuất phát điểm, năng lực và tốc độ phát triển khác nhau. Thay vì so sánh, hãy ghi nhận sự tiến bộ của con theo thời gian, dù là nhỏ nhất. Việc con hôm nay dám giơ tay phát biểu, nói được một câu tiếng Anh đúng ngữ pháp hay tự ôn bài mà không cần nhắc – đều xứng đáng được khích lệ.
Mỗi đứa trẻ đều có sở trường riêng nên hạn chế việc so sánh bé với các bạn khác
4.2. Kỳ vọng quá cao trong thời gian đầu
Nhiều phụ huynh kỳ vọng rằng chỉ sau vài tuần, con sẽ nói tiếng Anh lưu loát, theo kịp chương trình học và có thêm nhiều bạn mới. Khi điều đó không xảy ra, họ thất vọng, la mắng hoặc tỏ ra nghi ngờ quyết định chuyển trường.
Hãy nhớ rằng thích nghi là một quá trình, không thể vội vàng. Trẻ cần thời gian để điều chỉnh thói quen học tập, vượt qua rào cản ngôn ngữ, kết bạn và thích nghi với văn hóa trường mới. Sự kỳ vọng quá cao không chỉ khiến trẻ căng thẳng mà còn dễ khiến phụ huynh bỏ qua những tín hiệu tích cực nhỏ mà con đang thể hiện.
4.3. Thiếu kiên nhẫn và không giao tiếp thường xuyên với con
Sau khi chuyển trường, một số phụ huynh cho rằng đã xong trách nhiệm và mặc định nhà trường sẽ “lo hết”. Họ ít hỏi han, không theo sát quá trình thích nghi của con, chỉ quan tâm đến điểm số hoặc phản hồi từ giáo viên.
Thực tế, những câu hỏi đơn giản như “Hôm nay con thấy điều gì vui nhất?”, “Con có điều gì thấy khó hiểu không?” có thể mở ra cả một thế giới cảm xúc mà trẻ đang giữ trong lòng. Giao tiếp thường xuyên không chỉ giúp phụ huynh nắm bắt kịp thời những vấn đề của con mà còn củng cố sợi dây kết nối trong gia đình – một điểm tựa quan trọng trong giai đoạn chuyển tiếp.
4.4. Can thiệp quá sâu thay vì tạo không gian tự lập
Ngược lại với việc thiếu quan tâm, một số phụ huynh lại “quá lo xa”. Họ làm giúp con mọi thứ: từ soạn cặp, làm bài tập, đến việc nhắn tin cho giáo viên hỏi từng chi tiết nhỏ. Điều này dễ khiến trẻ ỷ lại, không hình thành được tính tự chủ – một kỹ năng thiết yếu trong môi trường quốc tế.
Thay vì can thiệp, hãy hướng dẫn con cách tự giải quyết vấn đề. Nếu con không hiểu bài, thay vì giảng lại ngay, hãy hỏi: “Con có thể thử tra Google không?”, “Con đã hỏi bạn hoặc thầy cô chưa?”… Dần dần, trẻ sẽ học được cách tự tìm hướng đi, và đó mới là thành công thực sự trong hành trình trưởng thành.
Tạo không gian cho trẻ tự lập, tự học, trải nghiệm và chịu trách nhiệm cho việc làm của mình
5. VAS – Đồng hành cùng trẻ và ba mẹ trong hành trình mới
Là một trong những ngôi trường quốc tế được các phụ huynh thường xuyên lựa chọn cho con trẻ theo học. VAS tự hào là người bạn đồng hành tin cậy, thấu hiểu những lo lắng của phụ huynh và các em học sinh.
5.1. VAS - Cầu nối giữa chương trình Việt Nam và chuẩn Cambridge quốc tế
Trường Quốc tế Việt Úc (VAS) là hệ thống giáo dục song ngữ hàng đầu tại Việt Nam, kết hợp hài hòa giữa chương trình giáo dục quốc gia và chương trình Cambridge quốc tế. Trẻ được học hoàn toàn bằng tiếng Anh trong các môn học quốc tế, đồng thời vẫn giữ được bản sắc và giá trị văn hóa Việt Nam thông qua chương trình tiếng Việt.
VAS áp dụng các phương pháp giáo dục quốc tế tiên tiến như Reggio Emilia, EYFS (Anh Quốc) và Cambridge Early Years, tạo tiền đề vững chắc cho trẻ từ mầm non đến phổ thông.
5.2. Môi trường song ngữ thân thiện, hỗ trợ học sinh chuyển từ trường công
VAS xây dựng môi trường học tập tích cực, nơi trẻ được khuyến khích thể hiện bản thân, chia sẻ cảm xúc và chủ động học tập. Đặc biệt, với học sinh chuyển từ trường công lập sang, VAS tổ chức các lớp hỗ trợ tiếng Anh tăng cường, hoạt động định hướng và mentor giúp các em thích nghi nhanh chóng mà không cảm thấy lạc lõng.
Ngoài ra, nhà trường thường xuyên tổ chức các hoạt động gắn kết phụ huynh – học sinh – giáo viên như Ngày hội Gia đình, tọa đàm cùng chuyên gia, các chương trình tư vấn và tham quan trực tuyến nhằm giúp phụ huynh đồng hành sát sao cùng con.
VAS - môi trường song ngữ thân thiện giúp bé dễ dàng kết bạn và làm quen với những điều mới
5.3. Chương trình định hướng hội nhập, mentor và lớp tiếng Anh tăng cường
VAS triển khai chương trình CAPI (Cambridge Toàn phần) – nơi học sinh học bằng tiếng Anh các môn chính và được hướng dẫn từng bước theo lộ trình hội nhập. Đặc biệt, học sinh mới sẽ được tham gia lớp tăng cường tiếng Anh, làm quen dần với môi trường quốc tế, giúp giảm thiểu áp lực ban đầu và nâng cao sự tự tin trong học tập.
Các mentor (giáo viên hoặc học sinh hỗ trợ) đóng vai trò là người đồng hành, giúp trẻ giải đáp thắc mắc, làm quen bạn mới, và thích nghi với văn hóa học đường.
5.4. Hoạt động ngoại khóa, kỹ năng sống và giá trị Việt giúp học sinh tự tin
Hàng trăm hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ nghệ thuật, thể thao, công nghệ, kỹ năng mềm và giá trị sống được tổ chức tại VAS nhằm rèn luyện cho học sinh sự tự tin, khả năng lãnh đạo, tư duy phản biện và tinh thần hợp tác.
Trẻ cũng được giáo dục về lòng nhân ái, sự sẻ chia và trách nhiệm với cộng đồng – những giá trị cốt lõi giúp các em trưởng thành hài hòa giữa trí tuệ và trái tim.
Các hoạt động ngoại khóa tại VAS giúp bé phát triển toàn diện không chỉ về kiến thức mà cả kỹ năng mềm
>>> Xem thêm: Chi tiết về mức học phí tại VAS theo từng lộ trình và cấp học
6. Kết luận
Việc chuyển từ trường công sang môi trường quốc tế là một quyết định lớn đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về tâm lý, kỹ năng và chiến lược từ cả gia đình lẫn nhà trường. Khi phụ huynh hiểu rõ sự khác biệt, đồng hành đúng cách và lựa chọn môi trường phù hợp như VAS, trẻ sẽ có cơ hội phát triển toàn diện, vững bước trên hành trình trở thành công dân toàn cầu.
Nếu bạn quan tâm đến chương trình giáo dục quốc tế tại VAS, hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline: + 0911 26 77 55 hoặc truy cập website www.vas.edu.vn để được đội ngũ tư vấn chi tiết nhất.
>>> Có thể bạn đang quan tâm:
>>> Tổng hợp các bài tập toán học giúp trẻ phát triển tư duy
>>> Chương trình giáo dục mầm non năm 2025: Phụ huynh và giáo viên cần lưu ý gì?
