Top 10 phương pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh Tiểu học hiệu quả

Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh Tiểu học là điều cần thiết vì trong độ tuổi này trẻ bắt đầu phát triển ở mọi mặt cũng như tự tin hơn so với bậc mầm non. Vì vậy, phụ huynh nên có kế hoạch để giúp trẻ rèn luyện những kỹ năng sống cần thiết để giúp các em nhanh chóng thích nghi với xã hội và phát triển toàn diện. Dưới đây là top 10+ các kỹ năng sống cho học sinh Tiểu học được trường quốc tế Việt Úc (VAS) tổng hợp và gửi đến phụ huynh.

Tại sao nên giáo dục kỹ năng sống cho trẻ Tiểu học?

Nuôi dưỡng trẻ không chỉ dừng lại ở việc giúp các em phát triển thể chất và tinh thần mà còn bao hàm cả việc giáo dục kỹ năng sống để giúp các em tự tin giao tiếp ứng xử trong mọi tình huống cũng như dễ dàng hòa nhập trong môi trường mới. Hơn nữa, các kỹ năng sống như làm việc nhóm, tư duy logic, kỹ năng giải quyết vấn đề… còn là nền tảng giúp các em phát triển và thành công trong tương lai. Do đó, gia đình cần giáo dục kỹ năng sống cho trẻ từ sớm giúp trẻ tự tin và tự lập để bước vào cuộc đời.

Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh Tiểu học là một việc làm cần thiết

Top 10 phương pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh Tiểu học hiệu quả

2.1. Giáo dục kỹ năng lắng nghe cho học sinh Tiểu học

Trong độ tuổi Tiểu học, trẻ thường mất tập trung vì mải mê khám phá mọi thứ xung quanh. Chính vì thế, các em cần được trang bị kỹ năng lắng nghe để vừa hỗ trợ quá trình học tập đạt hiệu quả cũng vừa phát triển kỹ năng cần thiết trong cuộc sống. Vì một đứa trẻ biết cách lắng nghe người khác sẽ có thể cảm thông, chia sẻ và kết nối tốt với bạn bè cùng mọi người xung quanh. Điều này còn là cách để trẻ thể hiện sự tôn trọng người khác, mở rộng thế giới quan khi biết lắng nghe, tiếp thu những điều mới mẻ từ mọi người.

Để giúp trẻ phát triển kỹ năng lắng nghe, phụ huynh cần lưu ý các điều sau:

• Ba mẹ không áp đặt suy nghĩ hay cắt ngang lời trẻ đang nói, hãy để bé được trình bày trọn vẹn quan điểm của mình.
• Ba mẹ nên chăm chú thể hiện sự lắng nghe và quan tâm đến câu chuyện của trẻ thông qua ánh mắt hay một số cử chỉ như mỉm cười, gật đầu…
• Thường xuyên dành thời gian trò chuyện cùng bé để thấu hiểu tâm tư, tình cảm của trẻ nhiều hơn.
• Cùng trẻ đọc sách hoặc truyện tranh để giúp con có thể nhiều trải nghiệm cảm xúc và tích góp thêm nhiều từ vựng cho cuộc sống.

2.2. Giáo dục kỹ năng quản lý cảm xúc

Trẻ Tiểu học có rất nhiều cung bậc cảm xúc, thêm vào đó là các em chưa biết cách quản lý hay kiểm soát cảm xúc của mình nên trong độ tuổi này trẻ thường được người lớn đánh giá là bướng hơn những lứa tuổi khác.

Giáo dục kỹ năng quản lý cảm xúc giúp trẻ phát triển khả năng giao tiếp

Do đó, ba mẹ nên đóng vai trò là người hướng dẫn và giáo dục trẻ biết cách quản lý các cảm xúc như: căng thẳng, buồn chán, sợ hãi hay thất vọng… để thực hiện được điều này, ba mẹ nên từng bước hướng dẫn trẻ ứng phó với những cảm xúc tiêu cực như:

• Thường xuyên quan sát biểu cảm và cảm xúc của bé, hãy hỏi cảm xúc các em khi có một tình huống xảy ra.
• Giới thiệu cho trẻ những hoạt động có thể giải tỏa cảm xúc và năng lượng tiêu cực như: đọc truyện, tô màu, vẽ tranh, xem phim, tập thể dục và các hoạt động mang tính sáng tạo khác.
• Dạy trẻ những hành động và lời nói tích cực dành cho mọi người và với chính bản thân của các em. Điều này sẽ có tác động tốt khi có một tình huống xảy đến, trẻ sẽ luôn hướng đến sự tích cực để giải quyết vấn đề, tránh được những lời nói không hay do thiếu kiềm chế cảm xúc.
• Lắng nghe những câu chuyện của trẻ và chia sẻ cùng các con, trở thành người bạn, người tư vấn tuyệt vời để giúp trẻ vượt qua mọi điều trong cuộc sống.

2.3. Giáo dục kỹ năng biết nói lời cảm ơn và xin lỗi

Dạy trẻ nói lời cảm ơn và xin lỗi là việc rất quan trọng, bởi đây là một trong những kỹ năng nền tảng sẽ theo trẻ trong suốt hành trình cuộc đời. Kỹ năng ứng xử này giúp trẻ tạo nên một giá trị sống đáng quý, đồng thời giúp trẻ có lòng vị tha, tôn trọng và yêu thương mọi người. Dưới đây là phương pháp để phụ huynh giúp trẻ phát triển kỹ năng này:

• Giải thích cho trẻ hiểu vì sao phải nói lời cảm ơn hay xin lỗi với người lớn, bạn bè hay những người nhỏ tuổi hơn.
• Dạy trẻ nói lời cảm ơn/ xin lỗi một cách chân thành
• Khi phạm lỗi, ba mẹ nên để trẻ biết dũng cảm nhận lỗi và sửa lỗi, không đổ thừa cho bất kỳ ai
• Khi nhận bất cứ điều gì từ ai, các em nên biết ơn, mỉm cười đón nhận và trân trọng người tặng, đồng thời nói lời cảm ơn một cách chân thành.

2.4. Giáo dục kỹ năng tự vệ

Tự vệ là một trong những kỹ năng quan trọng trong cuộc sống vì sự nguy hiểm luôn rình rập các em ở khắp mọi nơi. Do đó, ba mẹ nên liệt kê một số tình huống xấu và hướng dẫn trẻ cách xử lý vấn đề. Ví dụ:

• Khi đến đám đông, bé phải theo sát ba mẹ, không tự ý trò chuyện cùng người lạ khi không có sự cho phép. Giải thích cho trẻ hiểu vì sao trẻ cần phải làm như vậy.
• Không tự ý nhận đồ vật từ người lạ khi không có sự đồng ý từ người thân.
• Khi nhận thấy có nguy hiểm, trẻ cần nhanh chóng tìm sự giúp đỡ từ những người xung quanh.
• La lớn để gây sự chú ý cho mọi người xung quanh.
• Dạy trẻ ghi nhớ số điện thoại hay địa chỉ nhà của ba mẹ hoặc người thân.

Giáo dục kỹ năng tự vệ cho các bé

2.5. Giáo dục kỹ năng tránh bị bắt nạt

Ngoài xã hội, trường học cũng là nơi không tránh khỏi những vấn nạn như bạo lực học đường có thể diễn ra. Vì vậy, phụ huynh cần nghiêm túc hướng dẫn trẻ những cách phòng tránh và xử lý khi bị bắt nạt. Bên cạnh đó, ba mẹ cũng nên giải thích và có cách giáo dục phù hợp để tránh việc trẻ trở thành người bắt nạt bạn bè. Ví dụ:

• Đưa ra những tình huống được cho là bạo lực học đường và giải thích cho trẻ hiểu lý do vì sao không nên có những hành động này.
• Trong trường hợp trẻ là người chứng kiến bạn bè bị bắt nạt hoặc chính là nạn nhân của bạo lực học đường, cần phải báo với ba mẹ hoặc người lớn để tìm cách giúp đỡ.
• Dạy trẻ tôn trọng và luôn hòa nhã với bạn bè trong mọi tình huống
• Ba mẹ luôn dành thời gian lắng nghe và chia sẻ với các con để kịp thời phát hiện và tìm cách giải quyết nếu trẻ là nạn nhân của bạo lực học đường.

>> Xem thêm: Top 16 kỹ năng cần thiết ba mẹ cần rèn luyện cho con sớm

2.6. Giáo dục kỹ năng giao tiếp ứng xử

Ứng xử trong giao tiếp là một trong những bài học không thể thiếu trong giáo dục kỹ năng sống cho trẻ Tiểu học. Khi biết cách ứng xử khéo léo, trẻ sẽ được truyền đạt được suy nghĩ một cách hiệu quả, giúp quá trình giao tiếp diễn ra thuận lợi. Đây là một trong những điều góp phần tạo nên sự thành công cho trẻ sau này.

Để rèn luyện kỹ năng giao tiếp ứng xử, ba mẹ nên đưa ra nhiều tình huống từ thuận lợi đến bất ngờ, khó xử để xem phản ứng và cách xử lý của trẻ. Đồng thời, điều chỉnh những hành vi ứng xử chưa đúng đắn và phù hợp của trẻ. Bên cạnh đó, ba mẹ cũng đừng quên giải thích rõ ràng lý do vì sao trong những trường hợp đó, trẻ phải ứng xử như vậy.

2.7. Giáo dục kỹ năng tư duy

Tư duy sáng tạo và tư duy logic là những kỹ năng trẻ cần được trang bị từ sớm để giúp các em giải quyết và xử lý vấn đề một cách nhanh chóng. Đây cũng chính là nền tảng để tạo ra những cơ hội và thành công trong sự nghiệp và cuộc sống các em sau này.

Phụ huynh nên tạo mọi điều kiện để giúp trẻ khám phá thế giới xung quanh, học hỏi và tìm tòi ra những điều mới mẻ. Khuyến khích trẻ tham gia các lớp học nghệ thuật như: âm nhạc, vẽ tranh… cũng là phương pháp giúp trẻ rèn luyện kỹ năng tư duy sáng tạo và logic của mình.

Tham gia các câu lạc bộ năng khiếu là cách giúp trẻ rèn luyện kỹ năng tư duy

2.8. Giáo dục kỹ năng teamwork

Teamwork là kỹ năng làm việc nhóm, đóng vai trò như một chất xúc tác giúp trẻ tăng sự kết nối, hòa đồng với nhau. Hơn nữa, teamwork còn giúp trẻ thấy được giá trị của sự đoàn kết, dễ dàng mang đến thành công trong công việc. Phát triển kỹ năng làm việc nhóm còn là phương pháp hỗ trợ cho kỹ năng tổ chức sắp xếp và kỹ năng lãnh đạo.

Để phát triển kỹ năng này, ba mẹ nên cho trẻ tham gia các môn thể thao đồng đội như: kéo co, bóng đá, bóng rổ, bóng chuyền… để khuyến khích trẻ phát triển khả năng hoạt động nhóm.

2.9. Giáo dục kỹ năng quản lý thời gian

Dù làm bất kỳ công việc gì, quản lý thời gian là kỹ năng không thể thiếu vì nó giúp sắp xếp công việc một cách logic để giải quyết mọi thứ dễ dàng. Để giáo dục kỹ năng này cho trẻ, ba mẹ nên đặt ra mốc thời gian cụ thể cho các hoạt động như: làm bài tập, học tiếng anh, chơi đàn, chơi thể thao… để trẻ có động lực hoàn thành và đánh giá mức độ hiệu quả của từng công việc trong thời gian quy định. Phụ huynh cũng đừng quên trang bị cho trẻ một chiếc đồng hồ đeo tay hay đồng hồ để bàn để trẻ dễ quan sát hơn.

2.10. Giáo dục kỹ năng thuyết trình trước đám đông

Thuyết trình là một trong những kỹ năng góp phần tạo nên thành công trong cuộc sống của trẻ trong tương lai. Tuy nhiên, khi còn nhỏ, trẻ thường có khuynh hướng rụt rè và sợ hãi trước đám đông. Chính vì thế, ba mẹ nên giúp trẻ vượt qua “cái bóng” của chính mình bằng cách thường xuyên trò chuyện và khuyến khích trẻ nói ra những quan điểm, suy nghĩ hay cảm nhận của bản thân về một vấn đề nào đó trong cuộc sống hàng ngày.

Trang bị kỹ năng thuyết trình giúp trẻ tự tin hơn trong cuộc sống

Đồng thời, gia đình có thể tổ chức các trò chơi tại nhà có phần thuyết trình trước ông bà, bố mẹ như kể lại câu chuyện hay nội dung bộ phim hoạt hình mà trẻ vừa xem. Bằng cách này, ba mẹ có thể hướng dẫn trẻ từng bước để các em tự tin trình bày nội dung một cách mạch lạc, tự tin. Thông qua những trò chơi tương tác như vậy, trẻ sẽ có nhiều cơ hội để rèn luyện kỹ năng thuyết trình trước đám đông một cách hiệu quả.

VAS giáo dục kỹ năng sống cho học sinh Tiểu học như thế nào?

Trường Quốc Tế Việt Úc (VAS) là một trong những trường quốc tế có kinh nghiệm giảng dạy gần 20 năm cho học sinh từ cấp mầm non đến THPT. Hiện VAS là trường thành viên của Đại Học Cambridge được chính tổ chức CAIE chứng nhận và là ngôi trường có đủ thẩm quyền để tổ chức các cuộc thi liên quan đến bằng cấp chứng chỉ Cambridge mà không cần phải thông qua đối tác bên ngoài.

VAS có 03 lộ trình học được xây dựng dựa trên khung chương trình Cambridge nhằm mang đến cho trẻ môi trường quốc tế chuẩn “5 sao” với các phương pháp học hiệu quả, khoa học, chú trọng phát triển các tố chất tốt đẹp trong mỗi con người. Đặc biệt, bằng cấp đầu ra tại VAS còn được công nhận ở nhiều trường đại học uy tín trên thế giới.

Ở bậc Tiểu học, VAS hiểu rõ việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là điều vô cùng cần thiết và cần được thực hiện sớm để giúp trẻ phát triển toàn diện. Do đó, nhiều hoạt động mang tính trải nghiệm cho trẻ cũng xuất hiện để giúp các em phát triển kỹ năng sống cũng như cân bằng giữa học mà chơi - chơi mà học. Điển hình trong hoạt động cho trẻ là những chuyến du lịch ngắn ngày tạo điều kiện cho trẻ:

• Gần gũi thiên nhiên
• Làm việc nhóm hiệu quả
• Vượt qua giới hạn bản thân
• Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường và tài nguyên
• Khám phá văn hóa đa sắc tộc
• …

>> xem thêm: Tham khảo học phí của trường quốc tế VAS

Các buổi vui chơi dã ngoại giúp học sinh rèn luyện nhiều kỹ năng cần thiết cho cuộc sống

Bên cạnh đó, VAS còn tổ chức các cuộc thi như:

- VAS Olympics: diễn ra thường niên với nhiều môn thi đấu như: bóng đá, bóng rổ, điền kinh, đánh cờ, bơi lội,...

- VAS's Got Talent: là cơ hội để trẻ thể hiện tài năng như: nhảy, biểu diễn nhạc cụ, kịch nói, ảo thuật, hát…

- VAS Painting Contest: Cuộc thi vẽ với đa dạng các chủ đề thay đổi hàng năm

- Các hoạt động khác như: dã ngoại, cắm trại ngắn ngày, tham quan khu di tích, tham quan danh lam thắng cảnh, vui chơi tại các khu trò chơi dành cho trẻ, các hoạt đồng về nguồn trải nghiệm thực tế…

Cuộc thi VAS'S Got Talent 2023

Thông qua những cuộc thi và các hoạt động trên, học sinh vừa được được bồi dưỡng năng khiếu mà còn giúp các em nâng cao tinh thần đồng đội cũng như phát triển thêm các kỹ năng sống cần thiết.

Trên đây là những thông tin hữu ích về giáo dục kỹ năng sống cho học sinh Tiểu học Ngoài ra, Quý phụ huynh quan tâm đến hệ thống giáo dục và cơ sở vật chất tại VAS có thể tham khảo tại website: www.vas.edu.vn hoặc hotline: 0911267755.

>> Xem thêm: Những nguyên tắc vàng trong việc dạy kỹ năng sống cho trẻ tiểu học